حضرت آیت الله دکتر هاشم هاشم زاده هریسی فقیه ، استاد حقوق و  نماینده مجلس خبرگان رهبری همزمان با روز حجاب و عفاف با قرار قبلی با تعدادی از نمایندگان رسانه های خبری و خبرگزاریها مصاحبه ای ترتیب داده اند که مشروح این دیدار و  پرسش و پاسخ ردو بدل شده  از نظرتان می گذرد:

·          تفاوت ها واشتراکات دوجنس مخالف درچیست؟

بسم الله الرحمن الرحیم درابتد نکته یی را درمورد اصطلاح جنس مخالف عرض کنم وآن اینکه: به عقیده من تعبیر جنس مخالف برای زن ومرد که متداول شده است صحیح و رسا نیست وآن حقیقت رانمی رساند .برای اینکه دو جنس مخالف نیستند وهردو انسان وهم نوعند ونه تنها مخالف نیستند بلکه موافق ومکمل یکدیگر هستند تعبیر جنس مخالف رسا نیست وبهتر است گفته شود دوجنس مغایر زیرا که مغایرت مخالفت را نمی رساند مانند اینکه دومرد یا دوزن با یکدیگر یکی نیستند و مغایر هستند با این تفاوت که مرد و زن نه تنها درعینیت بلکه در جنسیت نیز مغایر هستند نباید با بکارگیری تعبیراتی تضاد ومخالفت را در میان مرد و زن القا کنیم وآنها را آب وآتش تلقی نمائیم زن ومرد موافق ومکمل یکدیگرند عامل سکون وآرامش همدیگرند هردو در مسیری واحد برای تکامل انسان وبقا استمــرار نسل بشر وپیشرفت جوامــع بشری همکــاری مــی کنند . هردو انسان ونوع واحدند فقط جنسیتشان مغایر است چون هم نوعند در نوعیت اشتراکات زیادی دارند زیرا هم نوع بودن اشتراکات را ایجاب می کند وچون دوجنس مغایر هستند این مغایرات نیز افتراقات را ایجاب می کند ولی باید به این نکته توجه نمود که اصل بر هم نوع بودن است بدین جهت اشترکات بسیار زیاد وفراوان است واصل براشتراکات است وافتراقات محدود ومعدود است و فرعی است واین اشتراکات وافتراقات ازسه دیدگاه « دینی ، علمی و حقوقی » و در سه عرصه « روحی ، جسمی وعلمی » قابل بررسی است.

عرصه های تفاوت عبارتند از:

1- روحی و روانی

2- جسمی (فیزیولوژی وبیولوژی)

3- عملی یعنی احکام وظایف حقوقی

درمورد اشتراکات وافتراقات در دو عرصه اول یعنی روحی وجسمی باید گفت چون زن ومرد هردوانسانند وبطوریکسان دارای روح وجسم انسانی هستند ونوعشان واحد است بدین جهت دربسیاری از مصالح ساختمانی روحی وجسمی وعناصر تشکیل دهنده جسم وروح باهم مساوی و مشترکند ولحاظ اینکه دوجنس مغایرند دربرخی از عناصر روحی وجسمی و درمورد موارد خاص ومعدود باهم متفاوتند واین تفاوت های روحی وجسمی است ولی هیچکدام ازاین تفاوت ها نشانه امتیاز و برتری یک جنس برجنس دیگر نیست وموجب حقوق بیشتر برای یکی از آنها نمی باشد بلکه هرکدام ازاین افتراقات و تفاوت های تکوینی ، هنرآفرینش ونشانه لطف ورحمت پروردگار است واین تفاوت های طبیعی و تکوینی مبنای تفاوت های تشریعی حقوقی وحکومتی است اما درمورد عرصه سوم یعنی عرصه عملی (احکام و وظایف و...) باید گفت که زن و مرد دراسلام در اکثریت قاطع امور مخصوصاً در اصول و کلیات از حقوق مساوی برخوردارند ولی در برخی موارد تفاوت هایی بایکدیگر دارند ودرنسبت بندی می توانیم بگوئیم 90 تا 95% اشتراکات و 5 تا 10% افتراقات بر آن حاکم است واین تفاوت های اندک تشریعی نیز ناشی از تفاوت های طبیعی وتکوینی است و براساس مصالح ونیازهای جامعه ، اجتماع ، خانواده ها وهردو جنس مرد و زن پی ریزی شده است وازآثار و لوازم تغـــایر جنسی می باشد بدین معنا که تفاوت های طبیعی حقوق ، وظایف و تکالیف متفاوت راایجاب کرده است ولی به این نکته باید توجه شود که این تفاوت ها به معنای عدم مساوات وهم وزنی درحقوق وظایف نیست بلکه به معنای عدم مشابهت وعینیت است عدالت ومساوات دراین تفاوت ها کاملا رعایت شده است زیرا هر تفاوت وتبعیضی خلاف عدالت ومساوات نیست وبلکه تبعیض های روا و طبیعی عین عدالت است و ماهیت عدالت همان تفاوت ها وتبیض های روا و متناسب را ایجاب می کند آنچه خلاف عدالت است ، تفاوتها وتبعیضهای ناروا ، غیر اصولی و غیر طبیعی است تفاوت های حقوقی، تکلیفی وتشریعی دو جنس مغایر در موارد معدود وخاص ، ناروا وبی جهت نیست هدفمند است ازفلسفه علمی وحقوقی و از واقعیتهای تکوینی واجتماعی ناشی است وبراساس اصول ومبانی زیر است:

1- تفاوت های روحی ، جسمی ، فیزیولوژی وبیولوژی یعنی تفاوت های طبیعی وتکوینی .

2- مصالح جامعه ، اجتماع و خانواده ها ومصالح خود جنس مرد و زن.

3- نیاز های جامعه، اجتماع ، خانواده ها وجنس مردوزن.

·          هدف از خلقت دو جنس مخالف درنظام آفرینش از دید گاه اسلام چه است؟

فلسفه خلقت ونظام آفرینش ، زوجیت وتغایر جنسی را ایجاب می کند خداوند نه تنها انسان را بلکه همه پدیده های جهان خلقت را زوج آفریده است مساله زوجیت یک قانون عام وحاکم درجهان خلقت است با همین قانون زوجیت است که جهان پیوسته درحال تکثیر ،تکثر ،تزاید و تکامل است قرآن مجید دراین مورد می فرماید : « ومن کل شئ خلقا زوجین لعلکم تذکرون» (ذاریات: 49) پروردگار خلقت و صانع جهان همه موجودات و پدیده های جهان آفرینش را زوج وجفت آفریده است زیرا همه موجودات از ذرات کوچکی بنام اتم تشکیل می شود و هر اتم نیز از دو جزء بنام «پروتون و الکترون» تشکیل می گردد پروتون ها حامل بار مثبت یعنی نر و الکترونها حامل بار منفی یعنی ماده می باشند که از ترکیب و ازدواج این دو عنصر نر و ماده اتم متولد می شود و از اتمها نیز موجودات و پدید ه های جهان تولید می گردد بدین جهت جهان آفرینش پیوسته درحال زاد و ولد و تزاید است وهمچنین از پیوند و بهم رسیدن دو سیم الکتریسیته منفی و مثبت یعنی نر و ماده ، نیروی برق متولد می شود وجهان را روشن می سازد وچرخ عظیم صنایع را به حرکت می اندازد و همه این امور از آثار وبرکات مسأله زوجیت است بنابراین مسأله زوجیت در نظام خلقت یک قانون عام است ولی در انسان وحیوانات از بر جستگی خاصی برخوردار است مشهود وب رای همگان ملموس و قابل فهم است زوجیت وتغایر جنسیت در انسان کاملا هدفمند است واز قداست واهداف بسیار بلند ، اساسی ومتعالی برخوردار است.که برخی از اهداف آن عبارت است از:

1- سکون وآرامش روحی وروانی بوسیله یکدیگر

2- پیدایش و گسترش عشق ، مودت ورحمت وانتقال آن به فرزندان واز فرزندان به جامعه

3-بقاء ، استمرار ، تکثیر وتکثرنسل بشر درمسیر استمرار خلافت الهی

4- شناخت ، معرفت وپرستش پروردگار با استمرار نسل بشر که عامل تکامل بشر است.

این اهداف مقدس در قرآن مجید چنین تبیین وترسیم شده است:

1-         ومن آیاته ان خلق لکم من انفسکم ازواجاً لتسکنوا الیها وجعل بینکم موده ورحمته ان فی ذالک لایات لقوم یتفکرون (روم/21)

از نشانه های قدرت ورحمت الهی است که ازنوع خودتان برای شما همسران آفریده است تا با یکدیگر انس بگیرید سکون وآرامش پیدا کنید واز این طریق در میان شما محبت و رحمت ایجاد نمود و در این خلقت وزوجیت نشانه ها ودرسهای بزرگ وفراوان برای اندیشمندان است.

2- یَا أَیُّهَا النَّاسُ اتَّقُواْ رَبَّکُمُ الَّذِی خَلَقَکُم مِّن نَّفْسٍ وَاحِدَةٍ وَخَلَقَ مِنْهَا زَوْجَهَا وَبَثَّ مِنْهُمَا رِجَالاً کَثِیرًا وَنِسَاء وَاتَّقُواْ اللّهَ الَّذِی تَسَاءلُونَ بِهِ وَالأَرْحَامَ إِنَّ اللّهَ کَانَ عَلَیْکُمْ رَقِیبًا ( نساء / 1 )

اى مردم! از پروردگارتان پروا کنید، آن کس که شما را از یک نفس آفرید و همسرش را نیز از (جنس) او آفرید و از آن دو، مردان و زنان بسیارى را (در روى زمین) پراکنده ساخت واز خدایى که (با سوگند) به او از یکدیگر درخواست مى‏کنید، پروا کنید. و (نسبت) به ارحام نیز ت قوا پیشه کنید (وقطع رحم نکنید) که خداوند همواره مراقب شماست.

3- وماخلقت الجن والانس الا لیعبدون (ذاریات/56)

من جن وانس را نیافریدم مگر با این هدف که مرا بشناسند وپرستش کنند .

بنابراین مساله زوجیت وتغایر جنسیت باید در همان مسیر اهداف عالیه مقدس خود مورد بهره برداری قرار بگیرد ودر همان چهار چوب ، مهار وکنترل شود وازآن تجاوز نکند وآلوده نگردد.